Lev Semasko

Manifesto de sfera demokratio.
10 tezoj

1. La antauaj demokratioj - liberalaj, socialismaj, naciaj, pluralismaj - plenuminte sian historian mision, elcerpis sian socialan kaj politikan resurson. Nun ili trovigas en nevenkebla krizo kaj senelira stato. Ili estis efektivaj dum diversaj periodoj de industria socio, en gia multbranca mondo, kiu garantiis ekonomikan progreson kaj samtempe movigis kaj daurigas la movon lau la vojo de sociala malharmonio, malegaleco, disfalo, kontraustaro kaj kunpusado. Tiu vojo starigas la mondon sur la limon de memekstermado pro interne kreskantaj konfliktoj kaj defioj: terorismo, malriceco, ekologio, demografio, krizo de demokratio kaj spriteco/mondkoncepto.

2. La nova, naskiganta, informa socio kaj gia globala sfera mondo pli klare prilumigas sian eternan, la plej fundamentan strukturon - kvar sferoj de socia reproduktado: socialan, reproduktantan homojn (homa resurso kaj kapitalo); informan, reproduktantan informan resurson kaj kapitalon, organizan, reproduktantan organizan (politikan, financan, juran, administran, militan) resurson kaj kapitalon; teknikan (materian, ekonomian) reproduktatan materian resurson kaj kapitalon. La resursoj/kapitaloj egale necesas al la socio kaj al ciu homo, pro tio reproduktantaj ilin sferoj estas ankau egale necesaj. La sferoj de reproduktado difinas sferan socialan srtukturon, kiun konsistigas kvar sferaj klasoj de logantaro, kiuj distingigas ne lau la havajo au lau la alia aparta stratifika bazo, sed lau la universala signo de cefa reproduktiva okupiteco en unu el la sociaj sferoj. La sferaj klasoj, same, kiel la sferoj, objektive estas egale necesaj, sekve ili egalas por la socio kaj unu por la alia. Tiu naskiganta sfera mondo de informa socio postulas movon lau principe alia vojo de sociala harmonio, kiu egalas al sociala justeco.

La objektiva bazo de sociala harmonio konsistigas la celadon de la sociaj sferoj al bilanco kaj ekvilibro, kiel al optimuma kondico de ilia ekzistado. La socian energion de sociala harmonio portas sferaj klasoj de logantaro, kiuj eliminas ajnan antagonismon kaj povas ekzisti nur ce interhelpado, partnereco kaj kunlaborado por sociala harmonio kaj justeco. La grandega energio de sociala harmonio de la sferaj klasoj gis nun restas kasita, nekonata, dispelita kaj subpremita energio de malharmonio fare de antagonismaj fakaj klasoj/grupoj. La informa socio unuigas ciujn homojn, ciujn klasojn/grupojn per informado kaj prilumigas gian la plej profundan kaj fundamentan socialan strukturon - sferajn klasojn. La globala informado helpas ilin konscii sian sferan komunecon kaj identecon. La sferaj klasoj same eternas en la socio, kiel eternas la socio mem. Ili ekzistis kaj ekzistas ciam, sed konataj al la socio ili farigas nure nun, en la epoko de starigo de globala informa socio, kaj nun en la kadroj de difinita tetrasociologia teorio (vidu sube), kiam la sociala kono pri ili farigas necesa al la nova socio. Al la antauaj socioj suficis konojn pri pli apartaj kaj historie rapidpasantaj grupoj kaj fakaj klasoj, kiuj kovris kaj kasis en si fundamentajn, nepasantajn, sed evoluantajn (kvankam multe pli malrapide) sferajn klasojn. Al la globala mondo estas postulata globala scio pri globalaj klasoj, kiuj vere estas nur sferaj klasoj. La scio pri sferaj klasoj necesas al gi por resti viva, por harmonie kaj stabile evoluigi pluen al futuro, por sukcese venki kreskantajn globalajn defiojn. La scio pri la sferaj klasoj kiel pri la novaj historiaj komunajoj kaj aktantoj necesas al tiuj klasoj mem, por ilia memidentigo, por ilia transformado el memspontanaj klasoj al konsciaj klasoj por si, transformantaj ciujn sferojn, por sia harmonio, inkluzive demokration.

3. La formiganta sfera mondo postulas novan sferan demokration, kiu elkreskas el pluralisma kaj liberala demokratio, kvalite evoluas kaj absorbas indecojn de antauaj demokratiaj formoj. Estas tri principaj distingoj inter la sfera demokratio kaj giaj antauaj formoj.

La unua distingo de la sfera demokratio estas la egala distribuo de potenco inter sferaj klasoj au inter iliaj reprezentantoj. Tio signifas, ke ciuj brancoj de la potenco (ekzekutiva, legdonanta, jura, prezidanta) devas esti organize strukturitaj lau la sferoj, kaj la sferaj potencaj strukturoj devas esti plenigitaj per egala kvanto da reprezentantoj el ciu sfera klaso, elektataj far tiu klaso (au instalitaj el gi). La egala distribuo de la potenco lau la principo de sociala/sfera aparteno (au lau la sfera okupiteco, lau la sferaj klasoj) estis nekonata al la antauaj demokratioj. La principo estas la plej universala kaj justa kompare kun la aliaj principoj: havajo, ricajo, sekso, nacio, raso, klerigado, deveno k.t.p. Tial la sfera demokratio estas organiza - politika fundamento kaj instrumento por sociala harmonio. La sfera demokratio sin apogas al la fundamento de municipa memregado, kreita lau la principo de generala kaj konstanta partopreno de la logantaro en decido de lokaj problemoj. La potenco de municipa memregado same egale distribuigas inter reprezentantoj de kvar sferaj klasoj de la municipa (loka) formado.

La dua distingo de sfera demokratio estas principe nova konsidero de popolo kiel fonto de demokratia potenco. Se en liberala demokratio la popolo individuigas kaj estas konsiderata kiel egalrajtaj personoj - havajposedantoj; se en socialisma (kolektivisma) demokratio la popolo estas konsiderata kiel homogena tutajo; se en naciaj demokratioj o­ni konsideras popolon, kiel apartaj nacioj; se en pluralismaj demokratioj la popolo estas konsiderata kiel nedifinita multo da socialaj grupoj/klasoj; do en la ideologio de sfera demokratio la popolo estas konsiderata kiel unueco de kvar diversaj, sed objektive necesaj sferaj klasoj, inkludantajn la tutan logantaron. La logantaro estas inkludata per sferaj klasoj senescepte, car ciuj homoj, de la naskigo gis la morto, reproduktante okupigas en la sferoj kaj ne povas situi ekster ili - ili nur povas transiri el unu al la alian. La sferaj klasoj inkludas la tutan logantaron, inkluzive ankau neplenrajtajn infanojn de la naskigo gis 18 jaroj.

Sfera demokratio inkludas la infanojn en sian politikan sistemon pere de mekanismo de vocdonrajto de infanoj, plenumata de iliaj gepatroj. La antauaj demokratiaj formoj eliminis infanajn interesojn el politika tereno. Neniu el tiuj demokratioj sciis kaj agnoskis infanojn kiel elektantojn en iu ajn formo. Pro tio tradiciaj demokratiaj formoj estis limigitaj kaj mankohavaj. Eliminante preskau kvaronon de la logantaro (tio estas proksimuma kvanto de infanoj average), ne donante al la infanoj vocdonrajton, politike ignorante iliajn vivajn interesojn, la tradiciaj demokratioj estis veraj demokratioj nur je 75%. La sfera demokratio, la unua, farigas plena 100% demokratio. Nur tiuokaze demokratio transformigas je vere sociala kaj justa. Nur la sfera demokratio venkas diskriminacion, mizeron, ekspluatadon kaj izolecon de infanoj en la socio. Tiu ci pritakso estis donita far Speciala UN-sesio pri infanecaj problemoj (majo 2002), kiu substrekis, ke la nuna socio lasas la infanojn en "mizero, diskriminacio kaj malzorgado". Tial nur en la sfera demokratio la infanoj estas agnoskataj egalaj kiel la plenkreskaj partoprenantoj de reproduktiva agado kaj egalaj membroj de sferaj klasoj kun egalaj vocdonrajtoj, plenumataj de iliaj gepatroj. (La vocdonrajto de infanoj politike realizas la ideojn de Ja. Korcak pri egaleco de infanoj kaj plenaguloj kiel la civitanoj kaj homoj). Nur gi deklaras la prioritaton de infanecaj interesoj en la socio kaj nur gi garantias la plej altan prioritaton al stataj investadoj en homan kapitalon. Pro tio la amasa movado al la sfera demokratio komencigas pere de movado al vocdonrajto de infanoj, kiu kondukos al memkonscienco kaj memidentigo de sferaj klasoj, al ilia transformigo al memstaraj socialaj aktantoj (subjektoj), kiu, siavice, kreos sferan organizadon de potenco kaj garantios gian egalan distribuon inter si. La vocdonrajto de infanoj realigas nacian kaj globalan ideon de prioritato pri harmonia progreso de infanoj. Nek unu nacio, nek la tuta mondo ne povas rifuzi de la infanoj, ne povas ne agnoski ilin kiel sian estonton, kiu estas kreata hodiau, de kies kvalito dependas la kvalito, inkluzive la vivo kaj morto, de estontaj nacioj kaj la tuta mondo.

La tria distingo de la sfera demokratio, rezultita de la du antauaj, estas en tio, ke gi kapablas, unue en la historio, starigi kiel la plej granda valoro kaj celo de socia evoluo, socialan harmonion de sferaj klasoj kaj de sferoj de reproduktado. Nur la sfera demokratio, apogante sin sur objektiva aspiro de la sferaj klasoj al harmonio kaj kreante al gi adekvatan politikan mekanismon, povas sekvi praktike al tiu supera valoro kaj celo kiel al konstanta sistema strategio. Tiaj estas la cefaj indecoj de la sfera demokratio, kaj kvalite distingas gin de la antauaj demokratioj. Sed samtempe la sfera demokratio estas la plej alta nivelo de pluralismaj, liberalaj kaj socialaj demokratioj, kiu celas al sociala harmonio/justeco kaj estas konstruata sur egala distribuo de potenco inter la sferaj klasoj. Gi bazigas sur la ideo pri vocdonrajto de infanoj, pri la enigo de la infanoj al la popolo kaj sur la supera prioritato de stata investado en homan/socialan kapitalon.

4. Nek unu el la nuntempaj demokratiaj partioj (liberalaj, konservativaj, social-demokratiaj k.a.) alpreninte respektivan ideologion ne respondas al postuloj de sfera demokratio. Tradiciaj partioj degeneris ideologie, car degeneris la tradiciaj ideologioj de industria socio: ili ne adekvatas al la postuloj de globala informa socio kaj sfera mondo. Sfera demokratio postulas novajn sferajn partiojn, kiuj trovas socialan apogon en sferaj klasoj, sed ideologie bazigas sur novaj formoj de postpluralisma mondkoncepto kaj ideologio. La unua ilia formo en la nova jarcento estas tetrasociologia mondkoncepto kaj ideologio [1]. La mondkoncepto kaj ideologio inkludas kaj modernigas la tradiciajn demokratiajn valorojn, subigante ilin al prioritata valoro de sociala harmonio/justeco. La sferaj partioj politike esprimas interesojn de sociala harmonio kaj justeco de sferaj klasoj, organizas ilian kunlaboron kaj partnerecon. Nur sfera demokratio kaj giaj partioj kapablas venki izolecon de socialaj grupoj, generacioj, seksoj, nacioj, rasoj kaj civilizoj, same kiel izolecon inter personeco kaj socio, komencante venki izolecon de socio inter infanoj kaj neglekton de infanoj fare de socio.

5. Krei sferajn partiojn povas precipe nur 18-35-aga junularo, ne sargita per malaktualigaj ideologioj, armita per la nova tetrasociologia mondkoncepto kaj aktive realiganta vocdonrajton de infanoj. La sloganoj de la junularaj partioj de sfera demokratio farigos: "Harmonio, justeco, libero, egaleco kaj frateco", "Ciuj homoj apartenas al sferaj klasoj, Junularo estas motoro de sfera demokratio", "Vocdonrajto de infanoj estas vojo al sfera demokratio, harmonio kaj prospero!" k.t.p.

6. En Rusio, same, kiel en aliaj landoj, kvalite novaj politikaj partioj, armitaj per sistemaj, strategiaj kaj sociale efektivaj programoj povas esti nur partioj de sfera demokratio kun ideologioj de tetrasociologia mondkoncepto. Nur sfera demokratio kaj nur sferaj partioj respondas al interesoj de ciu popolo kaj la tuta homaro, car ili servas al ilia harmonio kaj prospero.

7. Scienca ideologio de tetrasociologia soci-filozofia mondkoncepto, kiun koncize eblas nomi "tetrismo", estas konstruita sur la sangigo de ideologiaj/mondkonceptaj prioritatoj au valoroj. Ilia sangigo konformas al globala kaj neevitebla transiro de la homaro el la industria al informa kaj sfera socio, tio estas al la socio, organizita ne sur la brancoj au monopoloj de industria reproduktado, sed sur iliaj unuigoj au sferoj. La tetrasociologia mondkoncepto konservas en si kiel siaj elementoj, iaj aspektoj de la antauaj ideologioj kaj valoroj (inkluzive la marksismaj, liberalaj k.a.). Gi bazigas sur la historia transiro de la sekvaj prioritatoj/valoroj:
De monismo al pluralismo;
De senmezura pluralismo al postpluralismo, t.e. al pluralismo kun fiksita kvanto de mezuroj;
De faka malharmonio al sfera sociala harmonio, atingebla ne sur faka nivelo, sed sur la nivelo de sociaj kaj homaj aferoj (ciu homo havas la samajn sferojn, kiel la socio, sed en aliaj formoj kaj skaloj);
De antagonisma kaj malharmonia globalismo de supernaciaj korporacioj al harmonia kaj partnereca globalismo de sferaj klasoj;
De ekonomismo (prioritato de ekonomio) al humanismo (prioritato de la homo kaj sociala sfero);
De regado de unu havajformo (privata au stata) al harmonio de havajformoj;
De monoteismo al pluroteismo (agnosko de ciuj formoj de religio egalaj antau la sola Dio);
De industriaj fakaj klasoj al postindustriaj sferaj klasoj;
De unupartia sistemo al plurpartieco;
De la faka al la sfera plurpartieco, tio estas, al partioj de sferaj klasoj, sed ne de la fakaj klasoj;
De la faka al sfera demokratio, prezentita supre;
De internacia monoligvismo al internacia bilingvismo (la angla kaj Esperanto);
De la vira dominado al gendera egaleco, inkluzive egala partopreno de virinoj en la administrado de socio;
De prioritato/dominado de pli agaj generacioj al prioritato de junularo, kaj antau cio al interesoj de infanoj;
De vocdonrajto de plenaguloj al vocdonrajto de infanoj.

8. Per realigo de la lasta prioritato kiel la plej komprenebla, malkomplika kaj necesa komencigas sistema transiro al ciuj aliaj prioritatoj de la konvena vertikalo. (Sensisteme, malregule kaj spontane tiu-ci transiro komencigis lau la iaj pozicioj jam delonge, kaj diversmaniere en diversaj landoj).

9. La nomitaj transiroj de prioritatoj estis argumentitaj kaj pli-malpli detale analizitaj en la tetrasociologia teorio, kiu dum 30-jara prilaboro estas prezentita en cirkau cento da publikajoj de la autoro, inkluzive sekvaj 8 monografioj:
1. Children's Suffrage: Democracy for the 21 st Century, Priority Investment in Human Capital as a Way toward Social Harmony. SPBSTU Publishing House, 2004;
2. Избирательное право детей - ключ к решению проблем детства. В соавторстве с М.Р. Девит. СпбГПУ, 2004, 72 стр.;
3. Тетрасоциология: от социологического воображения через диалог к универсальным ценностям и гармонии. На трёх языках: русском, английском, эсперанто. 14 соавторов. СПбГПУ, 2003, 396 с.;
4. Tetrasociology: Responses to Challenges. SPBSTU Publishing House, 2002, 158 p. Site: http://www.tetrasociology2002.spb.ru
5. Тетрасоциология: ответы на вызовы. Спб, Изд-во ТУ, 2002, 208 стр. Site: http://www.tetrasocilogy2002.spb.ru
6. Тетрасоциология - революция социального мышления, путь гармонии и процветания. Спб, 2000, 168 с.
7. Социология для прагматиков. От монизма к тетрализму. Учебное пособие. Ч.1., Спб., 1999, 376 с.
8. Сферный подход. Философия, демократия, рынок, человек. Спб., 1992, 368 с.

10. Idea resumo de la publikajoj enkorpigas en ses malkovroj de tetrasociologio, kiuj konsistigas gian esencan kernon, kiu kvalite distingigas de la tradiciaj ideologioj de marksismo, liberalismo k.a., konservante en si multajn iliajn trajtojn kaj unuigante ilin sur nova idea kaj valorhava bazo. La malkovroj de la tetrasocilogio estas:

1) Malkovro de sferaj klasoj de logantaro kiel aktantoj de sociala harmonio, kiuj harmoniigas proporciojn de la privata kaj stata proprajo en diversaj niveloj, kio garantias la superan socialan efektivecon de proprajo kaj prospero al la tuta logantaro, al ciuj giaj grupoj,
2) Malkovro de sfera demokratio, kiu bazigas sur sferaj klasoj kaj estas cefa instrumento por atingi kaj subteni la socialan harmonion (pli detale vidu pri tio supre),
3) Malkovro de sfera socilogia statistiko, kiu permesas kvante esprimi, prognozi kaj reguligi gradon de sociala harmonio inter diversaj sociaj grupoj,
4) Malkovro de sfera inform-statistika teknologio, kiu alireblas al ciu civitano por kontrolo, analizo, prognozo kaj regulado per sociala harmonio en ciuj socialaj niveloj, komencante de individuo kaj familio,
5) Malkovro de socikultura teknologio por atingo kaj subteno de sociala harmonio,
6) Malkovro de strategia managereco, kiu garantias administradon per sociala harmonio de sferoj kaj sferaj klasoj sur ciuj niveloj en kadroj de politika kaj mastruma kaj financa makroreguligo.
Nenion similan ekzistas en marksismo kaj liberalismo, pro tio tetrasociologio (au tetrismo) formas ilian ideologian kaj sciencan alternativon. Gi pritaksas ilin kiel historie necesajn kaj samtempe rapidpasantajn ideologiojn, kies indecoj sintezigas en la postsekvaj (venantaj ilin sangi) historie necesa, sed same trapasanta (post 100-200 jaroj) tetrisma (au tetrasociologia, au sfera) ideologio.

[1] La tetrasociologia mondkoncepto konsideras kiel ideologion la doktrinon pri sociaj idealoj kaj valoroj de sferaj logantaraj klasoj. La ideologio estas scienca, car gi esprimas interesojn de la tuta logantaro, sed ne de apartaj giaj grupoj.

Semasko Lev Mihajlovic, doktoro pri filozofio, doktoranto de politika-psikologia katedro en Sankt-Peterburga Stata Universitato, direktoro de socia Instituto pri strategiaj sferaj (tetrasociologiaj) esploroj, membro de Internacia sociologia Asocio, Delegito de Internacia forumo por monda kulturo;
En 1990-1993 j. deputito de Leningrada/Peterburga urba Konsilio, membro de Komisiono pri familio kaj infaneco, en 1990-97 j. fondinto kaj prezidanto de Porinfana fondajo je la nomo de F.Dostoevskij en Sankt-Peterburgo, partopreninto de du Internaciaj sociologiaj kongresoj: en Australio (2002) kaj Pekino (2004).              

26.09.2004

Tradukis Maria Abolskaja, kompostis Anatolo Sidorov